[RasitTunca]

Buhari Hadisleri KİTÂBÜ`L-EDEB

Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu :
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : ANA HAKKI, BABA HAKKINDAN ÜÇ KAT FAZLA OLDUĞUNA DÂİR EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Hadis : Şöyle dediği rivâyet olunmuştur: Bir kere Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem`e bir kişi geldi. Ve: Yâ Resûla`llah! Benim güzel hizmet ve ülfet etmeme nâs içinde en ziyâde lâyık ve müstehak olan kimdir? Diye sordu. Resûl-i Ekrem: Anandır, diye cevab verdi. Sonra kimdir? Dedi. Resûl-i Ekrem: Sonra anandır, buyurdu. Sonra kimdir? Dedi. Resûl-i Ekrem: Sonra anandır, buyurdu. Sonra kimdir? Deyince (dördüncüde): Sonra babandır, diye cevap verdi.
HadisNo : 1965


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Büyük günahlar;Söğmek
Ravi : Abdullâh b. Amr b. Âs
Baslik : BÜYÜK GÜNÂHLARIN EN BÜYÜKLERİ. BUNLARDAN BİRİSİ DE ANAYA, BABAYA İSYÂN OLDUĞUNA DÂİR ABDULLÂH İBN-İ AMR HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, şöyle demiştir: Bir kerre Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem: - "Büyük günahların en büyüğünden birisi, kişinin anasına, babasına lâ`net etmesidir." buyurmuştu. Mecliste bulunanlar tarafından: - Yâ Resûla`llah! Kişi anasına, babasına nasıl söver? Diye soruldu. Resûl-i Ekrem: - O kimse birisinin babasına söver, o da (bi`l-mukabele) onun babasına söver, yine o kişi birisinin anasına söver, o da (bi`l-mukabele) onun anasına söver, buyurdu.
HadisNo : 1966


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Sıla-i Rahm
Ravi : Cübeyr b. Mut`im
Baslik : AKRABÂ ZİYÂRETİNİ KESEN VE BUNU HALÂL SAYAN KİMSE CENNET`E GİREMEZ, HADÎSİ
Hadis : Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in: (Sebepsiz) akrabâ ziyâretini kesen (ve bunu halâl sayan) kimse Cennet`e giremez, buyurduğunu işittim, dediği rivâyet olunmuştur.
HadisNo : 1967


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Sıla-i Rahm
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : SILA-İ RAHM`E DÂİR EBÛ HÜREYRE, AMR İBN-İ ÂS VE İBN-İ ÖMER RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSLERİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle demiştir: Rahm (adı ki karın yakınlığı, hısımlıktır) rahmân (ismin)den alınmıştır. (Bu rahm karâbeti) sık ağaçların birbirine sarılmış kökleri gibidir. Allahu Teâlâ buyurdu ki: "Ey rahm karâbeti! Her kim sana bağlı bulunur (sıla-i rahm ederse) ben de ona rahmetini erdiririm, kim ki sana münâsebetini keserse, ben de ona rahmetimi keserim."
HadisNo : 1968


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Sıla-i Rahm
Ravi : Amr İbn-i `Âs
Baslik : SILA-İ RAHM`E DÂİR EBÛ HÜREYRE, AMR İBN-İ ÂS VE İBN-İ ÖMER RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSLERİ
Hadis : Şöyle dediği rivâyet olunmuştur: Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`den gizli değil, açık olarak şöyle buyurduğunu işittim: Ebû Tâlib`in, babamın akrabâsı, benim velîlerim değillerdir. Benim velîm Allah`dır, ve sâlih mü`minlerdir. Şu kadar ki, babamın ve Ebû Tâlib`in rahm ve karâbet hakları vardır. O karâbet sebebiyle onlara bağlı bulunur (ziyâret eder)im.
HadisNo : 1969


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Sıla-i Rahm
Ravi : Abdullâh b. Amr b. Âs
Baslik : SILA-İ RAHM`E DÂİR EBÛ HÜREYRE, AMR İBN-İ ÂS VE İBN-İ ÖMER RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSLERİ
Hadis : Rivâyet olunduğuna göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Misliyle bilmukabele birr ü ihsân eden kişi, akrabâya hakîkî sıla-i rahmetmiş değildir. Lâkin hakîkî sılacı, kendisinden akrabâlık sıla ve ihsânı kesildiği halde sıla ve ihsanda bulunan kimsedir.
HadisNo : 1970


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Çocukları sevmek
Ravi : Ümmü`l-mü`minîn Âişe
Baslik : ÇOCUK SEVGİSİNE DÂİR ÂİŞE VE ÖMER RADİYA`LLÂHU ANHÜMA HADÎSLERİ
Hadis : Şöyle dediği rivâyet olunmuştur: Bir kere Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`e Bedevî bir Arab gelip: Yâ Resûla`llah! Siz çocuklarınızı öper (sever) misiniz? Biz çocuklarımızı öpüp okşamayız, demişti. Resûl-i Ekrem: (Ey oğul) Allah senin gönlünden merhamet ve şefkati çekip çıkarmıştır, ben ne yapabilirim, diye cevab verdi.
HadisNo : 1971


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Çocuklara şefkat göstermek
Ravi : Ömer b. el-Hattâb
Baslik : ÇOCUK SEVGİSİNE DÂİR ÂİŞE VE ÖMER RADİYA`LLÂHU ANHÜMA HADÎSLERİ
Hadis : Şöyle dediği rivâyet olunmuştur: Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in huzurlarına (Hevâzin kabîlesinden) birtakım esirler gelmişti. Bunların içinde (emzikli) bir kadın vardı, (çocuğunu kaybetmişti.) O, göğsüne biriken sütü sağıyor (çocuklara) veriyor, emziriyordu. Bu kadın esirler arasında çocuğu(nu) bulunca hemen alıp sînesine bastı ve (derin bir şefkatle) çocuğunu emzirmeğe başladı. Bu yüksek şefkat levhasını görünce, Resûl-i Ekrem bize: Şu kadının çocuğunu ateşe atacağını sanır mısınız? Dedi. Biz de: Hayır, atmamağa muktedir oldukça atmaz, dedik. Resûl-i Ekrem: "İşte Allahu Teâlâ kullarına, bu kadının çocuğuna şefkatinden daha merhametlidir", buyurdu.
HadisNo : 1972


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Allâh`ın rahmeti;Merhamet
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : ALLÂHU TEÂLÂ RAHMETİNİN YÜZDE BİRİSİNİ MAHLÛKÂTA VERMİŞTİR. ONUNLA İNSANLAR BİRBİRLERİNİ SEVERLER, ANALAR ÇOCUKLARINA ŞEFKÂT EDERLER
Hadis : Şöyle dediği rivâyet olunmuştur: Ben Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem`in şöyle buyurduğunu işittim: Allahu Teâlâ rahmetini yüz parça yaptı da, doksan dokuz parçasını kendi yanında tuttu, bir parçasını yeryüzüne indirdi. İşte bu bir parça rahmet sebebiyle bütün mahlûklar biribirlerine acırlar (sevişirler). Hattâ kısrak (yavrusunu emzirirken) dokunur korkusiyle bir ayağının tırnağını yukarı kaldırır.
HadisNo : 1973


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Çocukları sevmek
Ravi : Üsâme b. Zeyd b. Hârise
Baslik : RESÛL-İ EKREM`İN HAZRET-İ HASAN`LA ÜSÂME İBN-İ ZEYD`İ SÎNESİNE BASARAK, "ALLÂH`IM BUNLARA RAHMET VE SAÂDET İHSÂN ET. BEN BUNLARI SEVİYORUM" BUYURDU
Hadis : Şöyle dediğ rivâyet olunmuştur: Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem beni alır dizine oturturdu, Hasan`ı da öbür dizine oturturdu, sonra bizi sînesine basarak: Allah`ım bunlara rahmet ve saâdet ihsan buyur. Çünkü ben bunların hayır ve saâdetlerini dileyorum, buyurdu.
HadisNo : 1974

Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Allâh`ın rahmeti
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : BİR KERE RESÛL-İ EKREM NAMAZ KILARKEN BİR BEDEVÎNİN: ALLÂH`IM BANA VE MUHAMMED`E RAHMET ET, BİZDEN BAŞKASINA MERHAMET ETME! DİYE DUÂ ETTİĞİNİ İŞİTTİ. NAMAZDAN ÇIKINCA BEDEVÎ`YE: SEN ALLÂH`IN GENİŞ RAH
Hadis : Rivâyete göre, müşârün-ileyh şöyle demiştir: Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem namaza durmuştu. Biz de onunla berâber durmuştuk. (Câhil) Bedevî bir Arab namaz içinde: Allah`ım bana ve Muhammed`e rahmetini ihsân et, bizden başka hiç kimseye rahmet etme, diye duâ etmişti. Resûl-i Ekrem selâm verince A`râbîye: Ey Bedevî! Sen Allah`ın geniş rahmetini daralttın, buyurdu.
HadisNo : 1975


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu :
Ravi : Nu`mân b. Beşîr
Baslik : MÜ`MİNLER BİRBİRLERİNE MERHAMETTE, MUHABBETTE, LÛTUF VE İHSANDA BİR VÜCUD GİBİDİR, HADÎSİ
Hadis : Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem`in şöyle buyurduğunu rivâyet olunmuştur: Bütün mü`minleri biribirlerine merhamette, muhabbette, lûtuf ve âtıfet hususlarında sanki bir vücûd misâli görürsün. O vücûdün bir uzvu hastalanınca, vücûdün öbür â`zâları birbirlerini hasta â`zânın elemine-uykusuzlukla, harâretle iştirâke çağırırlar (hasta uzvun elemini paylaşırlar).
HadisNo : 1976


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Ağaç dikmek
Ravi : Enes b. Mâlik
Baslik : BİR MÜSLÜMÂNIN DİKTİĞİ BİR AĞAÇ MEYVA VERİR DE ONU İNSAN VEYÂ HAYVAN YERSE, O KİMSE İÇİN SADAKA OLUR, MEÂLİNDE ENES RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ
Hadis : Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in şöyle buyurduğu rivâyet olunmuştur: İslâm câmi`asından bir müslüman bir ağaç diker de, onun mahsûlünden bir insan, yâhut bir hayvan yerse muhakkak o yenilen şey, ağaç sâhibi için sadakadır.
HadisNo : 1977


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Merhametsize merhamet olunmaz
Ravi : Cerîr b. Abdullâh el-Becelî
Baslik : CERÎR İBN-İ ABDULLÂH`IN RİVÂYET ETTİĞİ: MERHAMET ETMİYEN KİMSEYE MERHAMET OLUNMAZ, HADÎSİ
Hadis : Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in: "Merhamet etmeyen kimseye merhamet olunmaz" buyurduğu rivâyet olunmuştur.
HadisNo : 1978


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Komşu hakkı
Ravi : Ümmü`l-mü`minîn Âişe
Baslik : CİBRÎL HİÇ DURMAZ BANA KOMŞU HAKKINI VASIYET EDERDİ. HATTÂ BEN: KOMŞUYU KOMŞUYA MÎRASCI KILACAK SANDIM! MEÂLİNDEKİ HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Cibrîl hiç durmaz komşu hakkına hürmet olunmasını bana vasiyyet ederdi. (Bu vasiyyet bir derece tevâlî etmişti ki) hattâ ben yakında (Allah`ın emriyle komşuyu) komşuya mîrascı kılacak sandım.
HadisNo : 1979


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Komşu hakkı
Ravi : Ebû Şüreyh
Baslik : KOMŞUSU ZULMÜNDEN, ŞERRİNDEN EMÎN OLMIYAN KİŞİ HAKÎKATEN ÎMÂN ETMİŞ OLMAZ, HADÎSİ
Hadis : Şöyle dediği rivâyet olunmuştur. Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem (bir kere arka arkaya üç kere yemîn ederek) Vallahi îmân etmiş olmaz, vallahi îmân etmiş olmaz, vallahi îmân etmiş olmaz! Buyurdu. (Mecliste hazır bulunanlar tarafından): Yâ Resûla`llah! Bu îmân etmiş olmıyan kimdir? Diye soruldu. Resûl-i Ekrem: Kim olacak, şu komşusu zulmünden, şerrinden emîn olmayan kişi, diye cevab verdi.
HadisNo : 1980


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Boşboğazlılık etmemek;Komşu hakkı;Misâfir ağırlamak
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : KOMŞUSU ZULMÜNDEN, ŞERRİNDEN EMÎN OLMIYAN KİŞİ HAKÎKATEN ÎMÂN ETMİŞ OLMAZ, HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Allah`a ve âhiret gününe îmân edip inanan kişi, komşusuna ezâ etmesin ve Allah`a, ahîret gününe îmân eden her kişi misâfirlerine ikram etsin ve Allah`a, âhiret gününe îmân eden her kişi hayır söylesin, yâhut sussun (boşboğazlık etmesin).
HadisNo : 1981


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : İyilik sadakadır
Ravi : Câbir b. Abdullâh
Baslik : SADAKA VE İHSÂNIN ENVÂ`I HAKKINDA EBÛ MÛSÂ EL-EŞ`ARÎ HADÎSİ
Hadis : Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in: "Her ma`rûf sadakadır" buyurduğu rivâyet olunmuştur.
HadisNo : 1982


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Rıfk
Ravi : Ümmü`l-mü`minîn Âişe
Baslik : ALLÂHU TEÂLÂ HER HUSUSTA RIFK İLE, YUMUŞAKLIKLA MUÂMELE EDİLMESİNİ SEVER, MEÂLİNDEKİ HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ
Hadis : Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem bana: muhakkak ki Allah, her hususta rıfk ile, yumuşaklıkla mu`âmele edilmesini sever, buyurdu, dediği rivâyet olunmuştur.
HadisNo : 1983


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Birlik, beraberlik;Hayra delâlet;Mü`minlerin birbirine bağlılığı
Ravi : Ebû Mûsâ el-Eş`arî
Baslik : İSLÂM CÂMİASINDA MÜ`MİNİN MÜ`MİNE BAĞLILIĞI, TAŞLARI BİRİBİRİNE KENETLİ YALÇIN DUVAR GİBİ METİNDİR, MEÂLİNDEKİ EBÛ MÛSÂ EL-EŞ`ARÎ RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, şöyle demiştir: Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem (bir hutbesinde: (İslâm câmi`asında) mü`minin mü`mine bağlılığı, taşları birbirine kenetli (yalçın) duvar gibi (metîn) dir, buyurdu. Sonra Resûl-i Ekrem (iki elinin) parmaklarını biribirine geçirdi. Râvî Ebû Mûsâ der ki: Resûl-i Ekrem (mescidde) otururdu. Kendisine bir kimse gelip bir şey istediğinde, yâhut bir hâcet dilediğinde oturduğu halde yüzü ile bize dönüp: "(Ashabım! Bu iş için) bana delâlet ediniz, me`cûr olursunuz! Maamâfih Allahu Teâlâ Peygamberlerinin niyâz ve istirhâmı üzerine dilediği şeyi muhakkak infâz eder" buyurdu.
HadisNo : 1984

Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Lüzumsuz konuşmak;Mü`mine lânet etmemek;Söğmek
Ravi : Enes b. Mâlik
Baslik : RESÛL-İ EKREM`İN KİMSEYE FENÂ SÖZ SÖYLEMEDİĞİNE VE DARILMAK İSTEDİĞİNDE: YÜZÜ TOPRAK OLASI DERDİ, MEÂLİNDE ENES İBN-İ MÂLİK RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ
Hadis : Şöyle rivâyet olunmuştur: Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem kimseye sövmez (ve nesebine ta`n etmez) di. Ne lüzûmundan fazla söylerdi, ne de lâ`net ederdi. O, bizim birimize itâb edip darıldığında "Ona ne oldu? A alnı toprak olasıca!" buyururdu.
HadisNo : 1985


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Bir şey isteyeni boş çevirmemek;Hz. Peygamber`in cömertliği
Ravi : Câbir b. Abdullâh
Baslik : RESÛL-İ EKREM`DEN BİR ŞEY İSTENİLSİN DE (HAYIR) DİYE MENFÎ CEVAP VERSİN; ASLÂ VÂKI` DEĞİLDİR, MEÂLİNDE CÂBİR RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Câbir: Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`den bir şey istenilsin de O, (Lâ = hayır) desin asla vâkı` değildir, demiştir.
HadisNo : 1986


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Azarlamak;Hz. Peygamber`in güzel ahlâkı
Ravi : Enes b. Mâlik
Baslik : ENES İBN-İ MÂLİK`İN: ON SENE PEYGAMBER`E HİZMET ETTİM, BİR DEF`A OLSUN BANA: NE OF DEDİ, NE DE NİÇİN BÖYLE YAPTIN, YÂHUT BÖYLE YAPSAYDIN! DEMEDİ, MEÂLİNDEKİ HADÎSİ
Hadis : Şöyle dediği rivâyet olunmuştur: Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`e on sene hizmet ettim. Bir kere bana (canı sıkılıp da) "Öf" demedi, niçin böyle yaptın da demedi, böyle yapsaydın da demedi.
HadisNo : 1987


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Mü`mine fâsıklık isnâdı
Ravi : Ebû Zerr-i Gıfârî
Baslik : KİMSE KİMSEYE FÂSIK, KÂFİR! DİYE HİTÂB ETMESİN! SONRA BU KÖTÜ İSNÂD KENDİSİNE RÜCÛ` EDER, HADÎSİ
Hadis : Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in şöyle buyurduğunu işittiği rivâyet olunmuştur: Hiç bir kişi başka bir kimseye fısk (sapıklık) isnâdiyle (Yâ fâsık, diye söz) atamaz, (atmağa hakkı yoktur) yine böyle küfür de isnâd edemez. Şâyet (atar da) attığı kimse atılan fıskın veyâ küfrün sâhibi değilse, bu sıfatlar muhakkak atan kimseye döner, (dokunur ve fâsık veyâ kâfir olur).
HadisNo : 1988


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : İntihar;İslâm milletinden başkasına ant;Kendini öldürmek (intihar);Mâlik olmadığı malı adamak;Mü`mine küfür isnâdı;Mü`mine lânet etmemek;Sahip olmadığı şeyi adamak
Ravi : Sâbit İbn-i Dahhâk
Baslik : MÜSLÜMÂNA LÂ`NET ETMEK ONU ÖLDÜRMEKTİR, MEÂLİNDEKİ SÂBİT RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ
Hadis : Sâbit İbn-i Dahhâk -ki, Şecere Ashâb`ından idi- radiya`llahu anh`den rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Her kim İslâm`dan başka bir millet adına and içerse, o andığı millet gibidir. Âdem-oğluna, mâlik olmadığı malı nezretmesi de doğru değildir. Her kim de dünyâda bir vâsıta ile kendini öldürürse, kıyâmet gününde intihâr ettiği nesne ile azâb olunur. Her kim de bir mü`mine lâ`net ederse, bu da onu öldürmek gibi (günâh) dır. Her kim de bir mü`mine küfü isnâd ederse, bu da onu öldürmek gibi (günah) dır.
HadisNo : 1989


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Koğucular
Ravi : Huzeyfe b. el-Yemânî
Baslik : HUZEYFE RADİYA`LLÂHU ANH`İN KOĞUCULUK EDEN MÜFSİD KİŞİ CENNET`E GİREMEZ, MEÂLİNDEKİ HADÎSİ
Hadis : Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in: "Koğuculuk eden (müfsid) kişi Cennet`e giremez" buyurduğu rivâyet olunmuştur.
HadisNo : 1990


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Allâh`ı şâhit tutarak birini methetmek
Ravi : Ebû Bekre Nufey` b. Hâris
Baslik : RESÛL-İ EKREM`İN HUZÛRUNDA BİR KİMSE BİRİSİNİ LÜZÛMUNDAN FAZLA MEDİH VE SENÂ ETMİŞTİ. BUNUN ÜZERİNE RESÛL-İ EKREM: YAZIKLAR OLSUN, SEN MÜ`MİN KARDEŞİNİN BOYNUNU VURDUN, HADÎSİ
Hadis : Rivâye göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in huzûrunda bir kimsenin adı anılmış da, orada bulunanlardan bir kişi adı geçen kişiyi hayır ile anmış (ve haddinden aşırı mübâlâğalı övmüştü). Bunun üzerine Resûl-i Ekrem ona: - Vay sana yazıklar olsun! Sen dostunun boynunu kopardın, dedi. Ve (bu merhamet ifâde eden) sözünü bir kaç kere tekrarladı. (Sonra) eğer sizin biriniz muhakkak bir dostunu medih mevki`inde bulunursa: Öyle sanırım ki o, şöyle iyidir, böyle iyidir, desin. Ve bu sözünü medhettiği adımın medhettiği sıfatlarla muttasıf olduğunu bilerek söylesin. (İç yüzünü ise) Allah (bilir ve ameline göre) muhâsebe eder. Binâenaleyh sizin biriniz Allah`ı şâhid tutarak hiç bir kimseyi tezkiye ve medhetmesin, buyurdu.
HadisNo : 1991


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Çekememezlik;Dargınlık;Haset (çekememezlik)
Ravi : Enes b. Mâlik
Baslik : ASHÂBIM! BİRİBİRİNİZE BUĞUZ, HASET ETMEYİZİN, ARKA ÇEVİRMEYİNİZ; BİRİBİRİNİZE KARDEŞ OLUNUZ! BİRİBİRİNİZLE ÜÇ GÜNDEN ZİYÂDE KÜS DURMANIZ HALÂL DEĞİLDİR, MEÂLİNDEKİ ENES İBN-İ MÂLİK HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Resûl-i Ekrem Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Ashâb`ım! Biribirinize buğz (düşmanlık) etmeyiniz, biribirinize hased etmeyiniz, biribirinizden (yüz çevirip arkalaşarak) ayrılmayınız. Ey Allah`ın kulları! Biribirinizle kardeş olunuz. (Kardeş sevgisi gösteriniz). Bir müslümanın din kardeşini üç günden fazla bırakması (küs durması) halâl değildir.
HadisNo : 1992


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu :
Ravi : Ümmü`l-mü`minîn Âişe
Baslik : İKİ MÜNÂFIK HAKKINDA RESÛL-İ EKREM`İN: SANMAM Kİ FALAN VE FİLAN KİŞİLER BİZİM DÎNİMİZDEN BİR ŞEY ÖĞRENMİŞ OLSUNLAR, MEÂLİNDE HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Sanmam ki falan ve filân dînimizden bir şey bilirler. (Bu hadîsin) diğer bir rivâyet (tarîkın) da da: Sanmam ki falan ve filân bizim üzerinde bulunduğumuz şu (İslâm) dînimizi bilir olsunlar, vârid olmuştur.
HadisNo : 1994


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Birinin noksanının araştırmak;Kusur aramak
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : ÜMMETİMİN HEPSİ ALLÂHU TEÂLÂ TARAFINDAN AFVOLUNACAKTIR; YALNIZ AÇIK GÜNAHKÂRLAR DEĞİL, MEÂLİNDE EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Hadis : Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem`in şöyle buyurduğunu işittim, dediği rivâyet olunmuştur: Ümmetimin hepsi (Allah tarafından) afvolunmuşlardır. Yalnız açık günahkârlar değil, bu (günahkâr) delilerden öyleleri vardır ki: Kişi geceleyin bir günâh işler, sonra: "Şöyle (bir gece hayâtı) yaşadım!" der. Halbuki o, Rabbi günahkâr (sabahleyin şuna buna): "Ey falan, ben dün gece şöyle şöyle (bir gece hayatı) yaşadım!" der. Halbuki o, Rabbi günâh işini ört bas ederek gecelemişti. Fakat bu deli Allah`ın örttüğü perdeyi açarak sabahliyor (fıskını gösteriyor).
HadisNo : 1995

Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Dargınlık;Selâmlaşmak
Ravi : Ebû Eyyûb-i Ensârî
Baslik : MÜ`MİNİN MÜ`MİNİ ÜÇ GÜNDEN FAZLA KÜS BIRAKMASI HALÂL DEĞİLDİR. İKİ MÜ`MİNİN HAYIRLISI ÖNCE SELÂM VERENİDİR, MEÂLİNDEKİ EBÛ EYYÛB ENSÂRÎ HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Bir kişinin din kardeşini üç günden fazla küs bırakması, halâl değildir. Bir halde küslük ki, iki mü`min biribirine kavuştukları zaman birisi yüzünü şu tarafa çevirir, öbürüsü öte tarafa çevirir. Halbuki iki mü`minin hayırlısı şu önce selâm vermeğe başlayandır.
HadisNo : 1996


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Doğruluk;Yalancılar
Ravi : Abdullâh b. Mes`ûd
Baslik : SÖZDE VE İŞDE DOĞRULUK İNSANI HAYRA İRŞÂD EDER. YALANCILIK DA İNSANI ŞERRE SÜRÜKLER, VE ALLAH HUZÛRUNDA KEZZÂB DEFTERİNE YAZILIR, MEÂLİNDEKİ İBN-İ MES`ÛD RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ
Hadis : Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in şöyle buyurduğu rivâyet olunmuştur: (Sözünde, işinde) doğruluk insanı hayra irşâd eder, hayırlı işler de Cennet`e kılavuzluk eder. O kimse ki, doğruluk şi`ârıdır. Nihâyet (bu seciyesiyle) sıddık (vasfına müstahak) olur. Yalancılık da muhakkak insanı fücûra (şerre) sürükler, şer de Cehennem`e götürür. O kimse ki, yalancılık onun şi`ârıdır. Nihâyet bu (idmanlı) yalancı da Allah`ın dîvânında "Kezzâb" defterine yazılır.
HadisNo : 1997


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Allâh`a oğul isnadı
Ravi : Ebû Mûsâ el-Eş`arî
Baslik : ALLÂHU TEÂLÂ`DAN ÇOK SABIRLI VE HALÎM HİÇ BİR FERD YOKTUR, ZÂT-I PÂKİNE OĞUL İSNÂD ETTİKLERİ HALDE O, AFVEDER VE MÜDDEÎLERİ RIZIKLANDIRIR, MEÂLİNDEKİ EBÛ MÛSÂ EL-EŞ`ARÎ RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Allahu Teâlâ`dan çok sabırlı ve aleyhinde işittiği (bâtıl iddi`âların verdiği) ezâya (daha halîm) hiç bir ferd, yâhud hiç bir şey yoktur. (Bak) hıristiyanlar Allah`a oğul isnâd ve iddi`â ediyorlar da Allahu Teâlâ yine onları afvediyor, türlü ni`metlere onları rızıklandırıyor.
HadisNo : 1998


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Kızgınlık ânında kendine hâkim olmak
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : ŞİDDETLİ GÜREŞ TUTAN BASKIN PEHLİVAN KUDRETLİ DEĞİLDİR. ASIL KAHRAMAN, GAZAB ZAMÂNINDA NEFSİNE, İRÂDESİNE SÂHİP VE HÂKİM OLAN KİMSEDİR, MEÂLİNDEKİ EBÛ HÜREYRE RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Çok güreş tutan baskın bir pehlivan çok kuvvetli değildir. Asıl kuvvetli kahraman gazab zamânında (ve intikam hırsiyle kanı kaynadığı sırada) nefsime mâlik (ve irâdesine hâkim) olandır.
HadisNo : 1999


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Öfkelenmemek
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : NASÎHAT BUYURMASI TEMENNÎSİNDE BULUNAN BİR KİMSEYE: GAZABLANMA, ÖFKELENME! BUYURMUŞ. BU TEMENNÎSİNİ BİR KAÇ DEF`A TEKRARLADIĞINDA HEPSİNDE RESÛL-İ EKREM: ÖFKELENME! BUYURMUŞTUR, MEÂLİNDE EBÛ HÜREYRE H
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`e bir kişi: Yâ Resûla`llah! Bana nasîhat buyur, temennîsinde bulundu. Resûl-i Ekrem: Gazablanma (titizlenme sakın.) buyurdu. Bunun üzerine o kişi, Resûl-i Ekrem`e tekrar tekrar nasîhat temennîsinde bulundu (her def`asında) Resûl-i Ekrem: Gazablanma, buyurdu.
HadisNo : 2000


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Hayâ
Ravi : İmrân İbn-i Husayn
Baslik : HAYÂNIN MÂHİYETİ, VEKAR VE SEKÎNAT HAKKINDA İMRÂN İBN-İ HUSAYN HADİSİ
Hadis : Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem: "Hayâ` ancak hayır getirir" buyurdu, dediği rivâyet olunmuştur.
HadisNo : 2001


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu :
Ravi : Abdullâh b. Mes`ûd
Baslik : GEÇMİŞ PEYGAMBERLERİN SÖZÜNDEN İNSANLARIN ERİŞTİĞİ HABERLERDEN BİRİSİ: "UTANMAZSAN DİLEDİĞİNİ İŞLE!" SÖZÜDÜR, MEÂLİNDEKİ İBN-İ MES`ÛD RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Geçmiş peygamberlerin sözünden (hiç eksiksiz) nâsın eriştiği haberlerden birisi de: Utanmazsan dilediğini işle! (sözü) dür.
HadisNo : 2002


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Lâtîfe;Şaka
Ravi : Enes b. Mâlik
Baslik : RESÛL-İ EKREM`İN ÇOCUKLARA LÂTÎFE BUYURMASI
Hadis : Şöyle dediği rivâyet olunmuştur: Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem biz (çocuklar) ın arasına karışır (ve güler yüzle bize lâtîfe eder) di. Hattâ (kuşu olan) küçük kardeşime: Ey Ebû Umeyr! Nüğayr (kuşcağızı) ne oldu der (lâtîfe eder) di.
HadisNo : 2003


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Mü`min aldanmaz
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : MÜ`MİN, BİR YILAN DELİĞİNDEN İKİ KERE SOKULMAZ, MEÂLİNDEKİ EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem: (Âkıl ve reşîd olan) mü`min bir yılan deliğinden iki kere sokulmaz! Buyurmuştur.
HadisNo : 2004


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Şiir
Ravi : Übey İbn-i Kâ`b
Baslik : ŞİİRDEN BİR KISMI ŞÜPHESİZ Kİ HİKMETTİR, MEÂLİNDEKİ ÜBEY İBN-İ KÂ`B RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ
Hadis : Resûlullah Salla`llahu aleyhi ve sellem`in: Şi`irden bir kısmı şüphesiz ki hikmettir (ibret-âmiz bir levhadır) buyurduğu rivâyet olunmuştur.
HadisNo : 2005

Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Şiir
Ravi : Abdullâh b. Ömer
Baslik : ŞİİRİN MEKRÛH KISMININ ZEMMEDEREK RESÛL-İ EKREM EFENDİMİZ: BİRİNİZİN KARNININ İÇİ ŞİİR DOLMAKTANSA İRİN DOLMASI HAYIRLIDIR, BUYURMUŞTUR
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem: Sizden birinizin karnının içi şi`ir dolmaktansa irin dolması hayırlıdır, buyurmuştur.
HadisNo : 2006


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Âhiret hazırlığı
Ravi : Enes b. Mâlik
Baslik : ÂHİRETTE KİŞİ SEVDİĞİYLE BERABERDİR`E DÂİR ENES İBN-İ MALİK HADİSİ
Hadis : Rivâyete göre, Bâdiye halkından Bedevî bir Arap Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`e gelerek: Yâ Resûla`llah! Kıyâmet ne zaman kopacak? Diye sormuştu. Bu hadîs yukarıda geçmişti. (Oradaki rivâyette Resûl-i Ekrem Bedevîye hakîmâne: Âhiret için ne hazırladın? Diye sormuştu). Râvî Enes İbn-i Mâlik Bedevînin (Yâ Resûla`llah! Benim Allah`a ve Onun Peygamber`ine muhabbetten başka âhiret için bir hazırlığım yoktur) diye cevab verdiğini bildirdikten sonra buradaki rivâyetinde Resûl-i Ekrem`in Bedevîye: Sen sevdiğin kimse ile berâbersin, buyurduğunu ziyâde etmiştir. Enes İbn-i Mâlik der ki: Biz Resûlu`llah`a: Yâ Resûla`llah! Âhirette biz de sevdiklerimizde berâber miyiz? Diye sorduk: Resûl-i Ekrem: Evet berâbersiniz, diye tasdîk buyurdu. (Biz bu cevaptan pek ziyâde bir ferah ve sevinç duyduk).
HadisNo : 2007


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Verdiği sözde durmayanlar
Ravi : Abdullâh b. Ömer
Baslik : VERDİĞİ SÖZÜNDE DURMAYIP CAYAN GADDAR KİŞİ İÇİN KIYÂMET GÜNÜNDE BİR BAYRAK DİKİLEREK: BU ADAM FALAN OĞLU FALANA GADR ETMİŞTİR, DİYE TEŞHÎR OLUNUR, MEÂLİNDE İBN-İ ÖMER HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Verdiği sözünde durmayıp cayan gaddar kişi için kıyâmet gününde bir bayrak dikilir de: Bu adam falan oğlu filâna gadir etmiştir, diye i`lân olunur.
HadisNo : 2008


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu :
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : ÜZÜME KERM ADI VERMEYİNİZ! ÇÜNKÜ KERM ANCAK MÜ`MİNİN KALBİDİR, HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: `İneb`e (üzüme) Kerm adı vermeyiniz. Kerm ancak mü`minin kalbidir.
HadisNo : 2009


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu :
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : PEYGAMBER EFENDİMİZ`İN REBÎBESİ ZEYNEB`İN ADI BERRE İDİ. PEYGAMBERİMİZ DEĞİŞTİRİP ZEYNEB ADINI VERDİ
Hadis : Rivâyete göre, Zeyneb`in adı Berre idi. Bu kızcağız adiyle kendisini tezkiye eder (beğenir) denildi. Bunun üzerine Resûl-i Ekrem ona Zeyneb adını verdi.
HadisNo : 2010


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Ağır yürümek;Yürümek âdâbı
Ravi : Enes b. Mâlik
Baslik : ÂİLE EFRÂDINA ADINI TERHÎM EDEREK ÇAĞIRMANIN CEVÂZINA DÂİR ENES HADÎSİ
Hadis : Şöyle dediği rivâyet olunmuştur: (Bir seferde Annem) Ümm-i Süleym bâzı kadınlar içinde idi. Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in kölesi (güzel sesli) Enceşe de (neşîdeler okuyarak kadınları (ve seferber hey`etin bindikleri develeri) sevkediyor ve hızlı yürütüyordu). Resûl-i Ekrem: "Ey Enceş ağır ol! Cam (gibi ince kalbli kadın yüreklerini kırarsın) buyurdu.
HadisNo : 2011


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu :
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : KIYÂMET GÜNÜNDE ALLÂH HUZÛRUNDA EN ÇİRKİN AD MELİKÜ`L-EMLÂK (=ÜLKELER PADİŞAHI) ADI OLDUĞUNA DÂİR EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Kıyâmet gününde Allahu Teâlâ divânında en fâhiş (en menfûr ve çirkin) ad, Meliku`l-emlâk adıdır.
HadisNo : 2012


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Aksırana duâ etmek
Ravi : Enes b. Mâlik
Baslik : AKSIRAN VE ALLÂHU TEÂLÂ`YA HAMD EDEN KİŞİYE ÂFİYET VE RAHMETLE DU`Â HAKKINDA ENES İBN-İ MÂLİK HADÎSİ
Hadis : Şöyle dediği rivâyet olunmuştur: Bir kere Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in yanında iki kişi (ayrı ayrı) aksırmıştı da Resûl-i Ekrem bunlardan birisini teşmît etmiş (hayır ve bereketle du`â buyurmuş) öbürüsüne du`â etmemişti. Buna niçin du`â buyurulmadı; diye sorulduğunda Resûl-i Ekrem: Şu (birinci) Allah`a hamdetti (Elhamdü li`llah) dedi ben de mukabele ettim, şu (ikinci) Allah`a hamdetmedi (ben de du`â ile karşılamadım) buyurdu.
HadisNo : 2013


Fasil : KİTÂBÜ`L-EDEB
Konu : Aksırana duâ etmek;Esnemek
Ravi : Ebû Hüreyre
Baslik : MEDÂR-I SIHHAT OLAN AKSIRMA ALLAH`DAN, ESNEMEK ŞEYTANDAN OLDUĞUNA DÂİR EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Hadis : Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: (Kulun medâr-ı sıhhat ve hiffeti olan) aksırığa Allah muhabbet eder. (Eser-i gaflet olan) esnemeği de fenâ görür. Ey mü`minler! Sizin biriniz aksırıp Allah`a hamd ederse onun Elhamdü li`llah dediğini işiden her müsülana Yerhamüke`llah di(ye mukabele et) mek aksıran mü`min için hak olur. Esnemeğe gelince, şüphesiz o, şeytandandır. Biriniz esnemek hâli geldiğinde gücü yettiği derecede onu gidermeye çalışsın! Çünkü biriniz esneyip (ha) di(ye ağzını ayır)ınca onun gafletine şeytan güler.
HadisNo : 2014